Niet altijd komt de dood onverwachts. Soms vindt het verlies na een ziektetraject plaats. Dan kan het einde zelfs als een verlossing komen. Voelt het als een zegen dat er een einde komt aan een lijdensweg. Maar al is de acceptatie er, toch wil dat niet zeggen dat het verdriet er minder om is. Hoe ga je daarmee om?
Een natuurlijk reactie
Rouwen mag. Het is zelfs enorm belangrijk om daar de tijd voor te nemen. Het is belangrijk om jezelf toe te staan om te voelen wat je voelt. Geef jezelf daarom toestemming om verdrietig, boos, verward of zelfs opgelucht te zijn. Rouwen is een natuurlijke reactie. Ook als het gaat om het verlies na een ziektetraject.
Je bent niet alleen
Steun vind je bij de mensen om je heen. Het verlies na een ziektetraject is heftig. Je hebt jezelf waarschijnlijk weggecijferd. In de overlevingsmodus gestaan. Jezelf misschien zelfs verwaarloosd. Je mag nu uithuilen op de schouders van mensen bij wie je je vertrouwd voelt. Doe je niet sterker voor dan je bent, maar praat met je familie en vrienden over je verdriet. Of praat er desnoods over met een rouwtherapeut. Het delen van je gevoelens kan je helpen bij het verwerkingsproces. Het kan troost bieden. En je maakt het ook gemakkelijker voor de mensen om je heen als je er open over bent. Het kan meer begrip creëren.
Rouw kost tijd
Hoe lang het duurt voordat je je beter gaat voelen, is heel persoonlijk en voor iedereen weer anders. Het rouwen bij een verlies na een ziektetraject is vaak zelfs al begonnen voordat je dierbare overleed. Want niet alleen de dood luidde het verdriet in, maar ook het verlies van gezondheid, de pijn en het lijden. Rouwen is een proces dat tijd kost. En daar heeft de één meer tijd voor nodig dan de ander. Ga jezelf dus vooral niet met anderen vergelijken. Gun jezelf de tijd en de ruimte.
Houd de herinnering levend
Je kunt op verschillende manieren de herinnering aan je dierbare levend houden. Ook dat is weer heel persoonlijk. Misschien vind jij veel troost in het planten van een boom in een herinneringsbos, het maken en beluisteren van een playlist met de favoriete muziek van de overledene, het schrijven van een levensboek met reacties en anekdotes van anderen of door het maken van een fotoboek. Maar de herinnering vooral ook levend door je dierbare te blijven benoemen. Samen met familie en vrienden over hem of haar te praten. Het zijn allemaal manieren om het verlies na een ziektetraject enigszins te verzachten door de dierbare en mooie momenten met je dierbare – vooral ook van vóór de periode van ziekte – weer naar voren te halen.
Omgaan met triggers
Er zullen altijd triggers blijven die herinneringen oproepen aan de overledene. Dit kan – vooral in het begin – moeilijk zijn. Een melodie, een geur of een bepaald geluid. Ze kunnen je ineens weer herinneren aan degene die je moet missen. En dat wekt vrijwel altijd bepaalde emoties op. Realiseer je dat dat heel normaal is. Dat die emoties er mogen zijn. En – ook al voelt dat nu waarschijnlijk nog niet zo – ooit komt er een tijd dat die triggers welkom zijn. Dat die triggers je dierbare voor heel even weer dichtbij brengen. Dat ze zorgen voor een glimlach op je gezicht. En ondanks het gemis dat blijft ook even zorgen voor een warm gevoel van liefde.
Wij staan voor je klaar
Na het overlijden van je dierbare kunnen er veel dingen op je afkomen. Kom je hier zelf niet uit, dan willen we je daar graag bij helpen en in ondersteunen. Vraag gerust naar de mogelijkheden van onze nazorg.
